SUN Elektronik

hisse.net'in geçmiş zaman hisseleri bölümünde SUN Elektronik'i görünce şaşırdım. Babamın çok uzun süre çalıştığı bir şirket olması nedeniyle çok tanıdık bir şirketti ama halka açılmış olduklarından haberim yoktu.

Çocukken babam bir gün şirketin kapandığını söylemişti. Kapanmanın batma anlamına geldiğini sanırım o zaman anlamamıştım ve daha az etkisi olan bir şey olarak düşünmüştüm. Örneğin arkadaşlar üretilecek her şeyi ürettik, kazanılacak her şeyi kazandık, yeter bu kadar çalışma. Hadi şirketi kapatıyoruz gibi bir şey:

(buradaki karikatür silinmiştir)

(Karikatür şuradan alınmıştır. Karikatürcü bilgilerini öğrendiğimde ekleyeceğim. Biliyorsanız belirtebilirsiniz.)

hisse.net'te yazılanlar ne kadar doğru bilmiyorum. Bizde SUN Elektronik'ten hatıra bir teyp, birkaç tane de ajanda kaldı:

SUN Elektronik, hisse.net dışında bir kez de Twitter'da hatırlanmış. Ayrıca çeşitli sitelerde hatıra amaçlı hisse senetleri satılıyor:

Yatırım yaptığım bir şirketin zarar etmesi, daha kötüsü batması borsa yatırımlarımdaki en büyük çekincem. Bu yüzden elimden geldiği kadar dikkatli olmaya çalışıyorum. Ama bu şirkete sadece ismine bakıp yatırım yapabilirdim gibi geliyor, isimdeki güzelliğe baksanıza: SUN Elektronik Devre Elemanları Sanayi ve Ticaret A.Ş.

SUN Elektronik'ten sonra başka bir elektronik şirketi daha kuruldu. Babam burada da bir süre çalıştı ama sanırım küçük bir şirket olduğundan ve üretimdense alım satıma ağırlık verildiğinden babama gerek kalmadığından işten ayrıldı. Sonra bu şirketlerle dolaylı olarak ilgisi olan bir aydınlatma firmasına girmişti.

Son olarak gazete arşivlerinde SUN Elektronik için ne deniyor bakıp yazıyı sonlandıracağım. Cumhuriyet ne yazık ki arşivini sadece metin olarak ücretsiz açmış durumda ve uygulanan karakter tanıma işlemi farklı haber metinlerinin iç içe girmesine neden olmuş. Bu yüzden tüm haber metinlerini kolayca okumak ve anlamak mümkün değil.

İlk haber 15 Mart 1975'ten. Buradan sadece şirketin 1975'te var olduğunu ve şirketin Abdullah Aksuner'e ait olduğunu anlayabildim.

İkinci haber 1 Eylül 1980'den. Buradan bir şey çıkaramadım.

4 Mart 1991 tarihli habere bakalım:

Sun Elektronik Borsada
Borsada artan talep, arzı harekete geçiriyor. Kamu kesiminin Adana Çimento ile başlayıp Migros'la sürdürdüğü halka arz kervanına bu kez özel sektörden Sun Elektronik katılıyor.

1 milyar 200 milyon lira sermayeli şirketin yüzde 78.18'ine sahip Abdullah Aksuner'e ait hisselerin yüzde 51'i bugünden itibaren borsada 1800 TL esas alınarak oluşacak fiyattan satışa sunuluyor. 1990 karı 1 milyar 930 milyon lira olan ve yüzde 70 temettü dağıtmayı kararlaştıran şirketin, 1.200 milyon liralık ödenmiş sermayesine karşılık 2.200 milyon lira yeniden değerleme fonu bulunuyor. Bir hisseye 4564 TL özkaynağın düştüğü Sun Elektronik'in yüzde 40'ının halka arzedilmesi, şimdiye kadar gerçekleşen ve yüzde 15'i geçemeyen halka açılma barajını yukarı çekecek ve bugüne kadarki en yüksek oranı oluşturacak.

Şimdi 29 Nisan 1991'deyiz:

Kasımpaşa'da kurulu küçük bir şirket şaşırtıcı bir gelişmeyle son günlerde yatırımcıları uğraştırıyor: Sun Elektronik

1.2 milyar sermayeli şirket önce 4 martta halka açılma denemesi yaşadı. 1800 lira esas alınarak oluşacak fiyattan hisseler satışa çıktı ve ilk gün 4500 liraya kadar yükselince satışa ara verildi. Satışa aracılık eden banka değiştirildi ve hisseler 27 martta yeniden borsaya sürüldü. Bu kez biçilen değer 6500 liraydı. 4 nisanda yönetim kurulu, 1.2 milyar lira olan ödenmiş sermayeyi 2 milyar 160 milyon lirası bedelli, 2 milyar 160 milyon lirası Yeniden Değerleme Fonu'ndan bedelsiz olmak üzere 5 milyar 520 milyon liraya çıkarma kararı aldı. Hisse senetlerinin fiyatı 16.750 liraya kadar çıktı.

İlk borsa fiyatına göre yüzde 157.6 prim sağlandı. Burada kamuoyunun gözünden kaçan, hisselerin yüzde 15'inin değil, daha yüksek bir oranının hatta yüzde 40'ının satışının düşünülmesiydi. Kamuoyuna yapılan açıklamada yüzde 15 ifadesi kullanılırken aracı bankayla yapılan sözleşmede böyle bir oran yoktu.

Birinci halka arzda gazetelere verilen ilana da bakıldığında Sun Elektronik'in yüzde 40'ının satışa konulduğu dikkati çekiyordu. ikinci kez halka açılma denemesinde bu oran özellikle dikkatlerden kaçırılmıştı.

Spekülasyona çok uygun bir zemin hazırlayan 180 bin adet hisse senedinin varlığı "oyuncuları" çekmiş ve hisseye "sermaye arttırımı" da açıklanarak iyi bir talep yaratılmıştı. İlk hafta 217 bin, ikinci hafta 136 bin 500 ve üçüncü hafta 479 bin 100 adet hisse senedi işlem görmüştü. Geçen haftanın işlem miktarı ise 91 bin 955 idi. Bu yoğun satışlar fiyatta gevşeme yarattı ve hisselerin değeri 16.750 liralardan 12 bin liraya indi. Hisseler yüzde yüze yakın değerlenmiş, spekülatör kazanmıştı. ama bu satıştan asıl kazançlı çıkan şirket olmuş, yüzde 15'le spekülatörleri kağıda çekmiş ve spekülatörleri kullanarak yaratılan talep ortamında yüzde 40'a doğru yol almıştı.

1 Mayıs 1991'de hissenin değeri yazılmış ama tüm sayılar iç içe olduğu için değeri okuyamadım.

11 Şubat 1992'de SUN Elektronik ve çeşitli diğer şirketler hakkında kısa bir yorum yer alıyor ama metni tam olarak okuyamadım.

24 Mayıs 1992'de bir dergi reklamında geçmiş sanırım ismi:

PARA PİYASALARI SIKIŞIYOR, FAİZ VE DÖVİZ NASIL ETKİLENECEK?
TEMEL ANALİZ ARÇELİK
NİĞDE ÇİMENTO, GENTAŞ, SUN ELEKTRONİK HİSSELERİNDEN HABERLER

6 Şubat 1993'te sadece borsada yer alan şirketlerin listesi yer alıyor anladığım kadarıyla. Kendi adıma bunlara bakmak bile benim için faydalı. Kimler varmış, kimler hala vara bakmak, kimler gelecekte de var olabilir tahminini olumlu etkileyecektir diye düşünüyorum.

10 Ağustos 1994'teyiz.

Bilançolarını yayımlayan diğer şirketlerin altı aylık karları da şöyle: "Sun Elektronik 1.4, İhlas Holding 50.6, Anadolu Sigorta 109.1, Pınar Su 3, Koniteks 4.1 milyar lira."

4 Mart 1995'e bakıyoruz:

Bir dönem hisse senetleri Borsa'da işlem gören Sun Elektronik ile Yavuz Çizmeci'nin havayolu şirketi Sultan Air'in iflasları açıklandı

İstanbul 4'üncü Aslıye Ticaret Mahkemesi, Sun Elektronik Devre (okunmayan kısım var) sonuçlandırdı. Mahkemenin iflasına karar verdiği Sun Elektronik'in işlemlerinin İstanbul 3'üncü İflas Dairesi Müdürlüğü'nce yürütüleceği bildirildi. Aynı mahkeme, Sun Elektronik'in sahiplerinden Abdullah Aksuner'e ait Elektron Ticaret, Y. Sencer Aksuner'in Trafo Ticaret firmaları ile Ak Elektronik Sanayi ve Ticaret AŞ'nin de iflaslarını kararlaştırdı.

Bu tamamen mevcut bilgilerin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş bir yazıdır. İsmi geçen hiçbir kimse veya şirket hakkında ne iyi ne de kötü bir iddiada bulunulmamaktadır. Sadece kendime dersler çıkarmak için hayatımın bir döneminde -o zaman bu kadar farkında olmasam da- yer almış eski bir şirkete küçük yatırımcı olarak göz atmaya çalıştım.